Oestrogeendominantie of -tekort: hoe herken je het, wat zijn de oorzaken en wat kun je doen?
- Daphne Blankestijn
- 27 jun
- 3 minuten om te lezen
Wanneer we denken aan hormonen, denken we vaak aan stemmingswisselingen of de overgang. Maar wist je dat een disbalans in oestrogeen – zowel een teveel als een tekort – een grote rol speelt bij klachten zoals vermoeidheid, vetopslag, slaapproblemen en stemmingsklachten? En dat dit zowel bij vrouwen als mannen voorkomt?

In deze blog leg ik uit wat oestrogeen is, hoe je een disbalans herkent, waar het vandaan komt en – het allerbelangrijkst – wat je eraan kunt doen.
Wat is oestrogeen?
Oestrogeen is een geslachtshormoon dat vooral bekend is bij vrouwen, maar ook bij mannen een rol speelt. Het is onder andere betrokken bij:
de menstruatiecyclus en vruchtbaarheid (vrouwen)
botaanmaak, spiermassa en vetverdeling
stemming, energie, hersenfunctie
libido en weefselherstel
Bij vrouwen hoort oestrogeen in balans te zijn met progesteron. Bij mannen is er een fijne balans tussen oestrogeen en testosteron nodig.
Oestrogeendominantie – symptomen van een teveel
Oestrogeendominantie betekent dat je relatief te veel oestrogeen hebt ten opzichte van andere hormonen, zoals progesteron of testosteron. Dit hoeft dus geen "te hoog" oestrogeen te zijn in absolute zin, maar het evenwicht is verstoord.
Symptomen bij vrouwen:
Hevige of onregelmatige menstruaties
PMS-klachten: stemmingswisselingen, prikkelbaarheid, gevoelige borsten
Gewichtstoename, vooral op heupen en dijen
Vermoeidheid
Hoofdpijn, migraine
Moeilijk afvallen
Symptomen bij mannen:
Vetopslag op borst of buik (soms zelfs borstvorming)
Verminderde spiermassa
Lage energie, somberheid of prikkelbaarheid
Libidoproblemen
Oestrogeentekort – symptomen van een te laag niveau
Een tekort aan oestrogeen komt vaak voor bij vrouwen in de overgang, maar ook bij jongere vrouwen onder langdurige stress of met een laag vetpercentage. Bij mannen zie je dit soms bij veroudering of chronische stress (in combinatie met testosterontekort).
Symptomen bij vrouwen:
Opvliegers, nachtelijk zweten
Droge huid, droge ogen of vaginale droogheid
Slaapproblemen
Stemmingsklachten, somberheid
Vergeetachtigheid of “brain fog”
Gewrichtsklachten of botontkalking
Symptomen bij mannen:
Verminderde mentale scherpte
Lusteloosheid of depressieve gevoelens
Stijve gewrichten of verlies van spierkracht
Libidoverlies
Waardoor ontstaat een oestrogeendisbalans?
Hormonen zijn gevoelig en beïnvloedbaar. Oestrogeendominantie of -tekort kan ontstaan door:
Chronische stress – cortisol ‘steelt’ de bouwstoffen van andere hormonen
Overgewicht – vetweefsel produceert oestrogeen. Dus bij overgewicht loop je het risico dat er meer oestrogeen wordt aangemaakt.
Leverbelasting – vertraagde afbraak van overtollig oestrogeen; in de lever wordt je oestrogeen afgebroken. Als je lever teveel belast wordt (alcohol, medicatie, leververvetting etc) kan dit de afbraak van oestrogeen verminderen en blijft er teveel van in je lichaam.
Slaaptekort – verstoort hormoonproductie. Zo wordt testosteron in je diepe slaap geboost. Slaap je slecht, dan kan je naar verhouding dus te weinig testosteron hebben.
Xeno-oestrogenen – hormoonverstorende stoffen uit plastic, cosmetica, pesticiden
Voedingspatroon – weinig vezels, weinig bitterstoffen, bewerkte voeding. Vezelrijke voeding zorgt ervoor dat de resten van oestrogeen goed door je darmen het lichaam kunnen verlaten. Als dit minder goed werkt kunnen de stoffen je balans weer verstoren.
Hormonale anticonceptie – kan natuurlijke balans verstoren
Wat kun je doen om je oestrogeen in balans te brengen?
Het goede nieuws: met leefstijl kun je ontzettend veel doen om je oestrogeenhuishouding te ondersteunen.
✔️ Eet oestrogeen-balancerend
Veel groenten, vooral kruisbloemigen (broccoli, spruitjes, bloemkool)
Voldoende vezels voor een goede darmwerking (belangrijk voor hormoonafvoer)
Bitterstoffen (rucola, witlof, kurkuma, grapefruit) om je lever te helpen. Ook veel groenten, met name bladgroenten, ondersteunen de lever.
✔️ Beperk hormoonverstoorders
Vermijd plastic om voeding
Kies voor natuurlijke verzorgingsproducten
Eet zo puur en onbewerkt mogelijk
✔️ Beweeg regelmatig – maar niet te intensief
Wandelen, krachttraining of yoga helpen je stofwisseling en hormonen
Pas op met overtraining – dit verhoogt cortisol en verstoort de balans
✔️ Slaap en herstel
Zorg voor een vast ritme, rust en ontspanning
Slaap is essentieel voor je hormonale aanmaak en afbraak
✔️ Laat een hormoonanalyse doen
Soms heb je meer inzicht nodig. Met een gerichte analyse krijg je helder waar jouw disbalans zit – en wat je lichaam nodig heeft om weer in evenwicht te komen.
Wil je aan de slag met je hormonale gezondheid?
Bij Studio Blankestijn begeleid ik vrouwen én mannen met hormonale klachten, van vermoeidheid tot gewichtstoename en stemmingsproblemen. Via een persoonlijke intake en hormoonanalyse brengen we jouw hormonale systeem in kaart – en maken we een plan op maat.
Comments